Africa nyama zakutchire ndi zachilengedwe zachilengedwe zimatha

Africa nyama zakutchire ndi zachilengedwe zachilengedwe zimatha
Africa nyama zakutchire ndi zachilengedwe zachilengedwe zimatha

Kuchokera ku Germany kupita ku Africa, Pulofesa Dr. Markus Borner anali atatha pafupifupi zaka 4 akugwira ntchito yosamalira nyama zakuthengo ndi chilengedwe ku Tanzania, East Africa, ndi Africa yonse.

Lipoti lochokera ku Frankfurt Zoological Society (FZS) linatsimikizira kuti wosunga zachilengedwe wotchuka wa ku Germany anamwalira pa January 10 chaka chino, akusiya nthano yosatha kusamalira nyama zamtchire ku Africa komwe adapereka pafupifupi theka la moyo wake akugwira ntchito kuti nyama zakuthengo zipulumuke komanso kuteteza chilengedwe.

Prof. Dr. Borner anakhala moyo wake wonse ku Serengeti ku Tanzania, nyumba kutali ndi makolo ake, Federal Republic of Germany. Serengeti National Park kumpoto kwa Tanzania inali nyumba yeniyeni ya Markus Borner.

"Popanda iye ndi njira yake yabwino yolimbikitsira anthu, kusonkhanitsa anthu oyenera panthawi yoyenera, Serengeti sichingakhale chomwe chili masiku ano: chithunzi pakati pa malo osungirako nyama ku Africa," adatero Dagma Andres-Brummer, Mtsogoleri wa FZS. ya Communications.

"Markus mwiniyo adatsindika kuti ndi khama la gulu lake makamaka bungwe la National Parks Authority (TANAPA) lomwe lidateteza chipululu cha Serengeti ndi nyama zakuthengo," adawonjezera Dagma.

Iye anali mtima ndi moyo wa zambiri mwa zoyesayesa izi, nthawi zonse mphamvu yoyendetsa pamene ikuyenera kuthana ndi zovuta zatsopano, kupeza njira zatsopano zothetsera mavuto, ndi kupeza njira zatsopano. Anakumana ndi aliyense mwaulemu komanso molingana ndi maso ndipo anali woona mtima nthawi zonse. Izi zinamupangitsa kuti azilemekezedwa kwambiri ku Tanzania komanso kutali.

Dagma adanena mu uthenga wake wa atolankhani kuti Markus Borner ndi banja lake laling'ono atasamukira m'kanyumba kakang'ono ku Serengeti National Park mu 1983, mwina sanaganizepo kuti ingakhale maziko oteteza zachilengedwe. Apa, asayansi odziwika, ochita zisudzo ku Hollywood, komanso ochita zisankho adakhala pakhonde lake lonyozeka akusangalala ndi gin ndi tonic kwinaku akumumvetsera ndikuyamikira malingaliro ake.

"Ndi chithumwa chake cha ku Switzerland, kuseka kwake koyambitsa matenda, komanso chiyembekezo chake chowona mtima, amatiwonetsa mobwerezabwereza kuti anthu amafunikira chipululu, kuti tiyenera kuteteza zomwe zikadalipo, ndikuti zingatheke," adatero Dagma.

Ngakhale kuchepa mofulumira kwa mitundu yosiyanasiyana ya zamoyo; kuzimiririka kwa nkhalango, mapiri, kapena matanthwe a m’nyanja; ndi kuwonongeka kwakukulu kwa zamoyo, Markus sanakayikire kuti kuteteza chipululu ndi njira yokhayo yolondola. Ndi njira yokhayo yosungira tsogolo la anthu.

Chikoka cha Markus Borner sichinali chokhacho ku Serengeti. Pamodzi ndi othandizana nawo ambiri pansi adalimbikitsanso kuteteza kumadera ena komanso nthawi zovuta.

Monga Mtsogoleri wa FZS Africa, adaganiza zoyambitsa ntchito yoteteza anyani a m'mapiri ku DR Congo, ngakhale kuti panali zipolowe. Ku Zambia, Markus adayambitsa kubweretsanso zipembere zakuda ku North Luangwa, ndipo m'mapiri a Ethiopia, adayang'anira kukhazikitsidwa kwa polojekiti ya FZS yoteteza mapiri a Bale.

Kuchokera ku Ethiopia kupita ku Zimbabwe, Markus wasankha ogwirizana nawo oyenera ndikubweretsa anthu m'magulu ake omwe, monga iye, anali okonda komanso okonda zachitetezo.

“M’tsogolomu, ukulu wa fuko sudzaweruzidwa ndi kupita patsogolo kwa umisiri wake kapena kupindula kwawo m’zomangamanga, zaluso, kapena zamasewera, koma chifukwa cha kuchuluka kwa chilengedwe ndi zamoyo zosiyanasiyana zimene zingagaŵire m’badwo wotsatira,” Markus Borner adanenapo kale.

Mu 2012, Markus adapuma pantchito pambuyo pa zaka makumi anayi akutumikira ku Frankfurt Zoological Society. Koma kukonda Afirika ndi nyama zakuthengo sikunamuletse chifukwa chopuma pantchito.

Markus Borner wakhala akukhulupirira kwambiri kuti tsogolo liri mwa achinyamata a ku Africa. Yunivesite ya Glasgow inam’patsa pulofesa wolemekezeka kuwonjezera pa Ph.D. mu Biology.

Mpaka posachedwa, adagawana nzeru zake ndikuphunzitsa akatswiri achichepere ochokera kumayiko osiyanasiyana aku Africa mu Karimjee Conservation Scholars Program.

Anathanso kugawana zomwe adakumana nazo monga pulofesa wothandizira pa Nelson Mandela African Institution of Science and Technology ku Arusha, kumpoto kwa Tanzania.

Markus Borner adalandira Mphotho ya Bruno H. Schubert mu 1994, anali womaliza ku Indianapolis Prize mu 2012, ndipo adalandira Mphotho yapamwamba ya Blue Planet kuchokera ku Asahi Glass Foundation mu 2016 yomwe imatengedwa ngati Nobel Prize of Conservation Awards.

Masomphenya ake a dziko lomwe lidzayamikire chikhalidwe chake ndikuzindikira kuti chipululu ndiye likulu lake lenileni lamtsogolo adamuumba m'moyo wake wonse. Popanda kulolera, moona mtima, ndiponso momveka bwino pa zikhulupiriro zake, Markus walimbikitsa ndi kulimbikitsa anthu ambiri.

Mitundu ikatha, pamene nkhalango zapadera zimayenera kutsegulira madamu kapena misewu, ndipo tikakayikira ngati tingathebe kuteteza chilengedwe, nthawi imeneyi ndi imene timaganizira za kuseka kwa Markus koopsa komanso koopsa. Kusiya si njira.

Wolemba Etn wa nkhaniyi yemwe amalumikizana ndi Dr. Markus Borner ku Serengeti, pa Crundo Chilumba, ndipo ku Dar Es Salaam ku Tanzania Nthawi zingapo mukamatumizira makanema.

ZOMWE MUNGACHITE PA NKHANIYI:

  • A report from Frankfurt Zoological Society (FZS) confirmed that the famous German conservationist passed away on January 10 of this year, leaving behind an everlasting legend on wildlife conservation in Africa where he dedicated almost half of his life working for the survival of wild animals and the protection of nature.
  • In Zambia, Markus initiated the reintroduction of black rhinos to North Luangwa, and in the Ethiopian highlands, he oversaw the establishment of an FZS project for the protection of the Bale mountains.
  • Dagma said in her press message that when Markus Borner and his young family moved into the small house in the Serengeti National Park in 1983, he probably never thought that it would become such a nucleus of nature conservation.

<

Ponena za wolemba

Apolinari Tairo - eTN Tanzania

Gawani ku...